Her ülkede “Haliç’in Dibinde Yatan Altınlar” türünden efsaneler var. Ama bazılarını o kadar çok farklı kaynaklardan duyuyoruz ki, bir süre sonra inanmaya başlıyoruz. Mesela şu 63.000.000 ABD Doları değerinde olduğu söylenen hazine hikayesi. İsterseniz konuyu şöyle özetleyelim:
Thomas Beale acayip bir kişilik. 1816’da adamlarıyla birlikte grizzly ayısı ve bufalo avlamak üzere dağa çıkmış ve tesadüfen bir altın madeni bulmuşlar. İlk çıkardıkları altını satmak üzere şehre getirdiklerinde bu işin ne kadar tehlikeli olduğunu fark etmişler. Bunun üzerine 1821’e kadar madende sessizce çalışıp, altını çıktıkça şehre taşımak yerine bir süre gömüp beklemeye karar vermişler. Ve bugünün parasıyla 63m$ şeklinde kısaca özetlenebilecek bir miktar altını çıkardıktan sonra, bu hazineyi ülkenin kuzeyindeki Kayalık Dağlar civarında bir yerlere gömüp saklamışlar.
Beale herhangi bir saldırıya uğramaları ve ölmeleri durumunda, altının ailelerine ulaşabilmesi için 3 şifre hazırlamış. Birinciye definenin tam yerini, ikinciye definenin içindekileri, üçüncüye de adamlarının isimleriyle ailelerinin bilgilerini yazmış. B1, B2, B3 adını verdiği bu 3 şifreyi kısa bir açıklamayla birlikte demirden bir kutuya koymuş. Kutuyu da Robert Morriss adlı bir kişiye emanet etmiş ve “içinde çok önemli belgeler var, aman kaybolmasın, en geç 10 sene içinde gelip senden bunları geri alacağım” demiş. Morriss bunların önemli belgeler olduğunu düşünerek 10 yıl boyunca saklamış.
10 yıl sonra Beale gelmemiş. Morriss kutuyu açmış. Hikayeyi öğrenmiş ama şifrelerin anahtarı olmadığı için belgeler hiçbir işine yaramamış.
1861 yılında Morriss bu şifreden ve hazineden artık sağda solda bahsetmeye başlamış. Bir arkadaşı B2 şifresini çözmüş. Yani şu an hazinenin içinde neler olduğu biliniyor. 1885’e kadar uğraştıktan ve başaramadıktan sonra Morriss’in bu arkadaşı da bu konuda bir kitap yazmaya karar vermiş. (Uzun isimli bir kitap: “The Beale Papers, Containing Authentic Statements Regarding the Treasure Buried in 1819 and 1821, Near Bufords, in Bedford County, Virginia, and which has Never Been Recovered”. Türkçesi “Virginia Bedford Bufords’da 1819-1821 Yılları Arasında Gömülen ve Hiç Bulunamayan Bir Hazine Hakkındaki Otantik Beale Belgeleri” şeklinde.) Şifreler ilk kez bu kitapta yayınlanmış ve dünyaya duyurulmuş.
Haliyle kitap olarak da yayınlanınca konu büyük yankı yaratmış. Dünyanın dört bir tarafından şifre uzmanları, bulmaca meraklıları ve hazine avcıları konuyla ilgilenmiş; hazine hakkında internet siteleri açılmış, fan kulüpleri kurulmuş, ama şu ana kadar 63 milyonun bir kuruşu dahi bulunamamış.
Neticede; bu şifreleri çözmek ve 63m$ (yani yaklaşık 180mTL) kazanma konusunda biraz daha araştırma yapmak isteyenler için aşağıda birkaç kaynak yayınlıyoruz. Ama durun hemen ABD’ye giden ilk uçakta yer ayırtmanıza gerek yok. Çünkü belgelerin tümü -doğal olarak- İngilizce; yani ya siz İngilizce bileceksiniz; ya da İngilizce bilen bir tercümana ihtiyacınız olacak.
İkinci olarak da, ne ABD’de ne de Türkiye’de öyle kazmayı alıp define aramak mümkün değil. Belli izinleri yetkililerden almazsanız o dimyatlı-pirinçli atasözümüz gibi ortada kalabilirsiniz; biz önceden uyarmış olalım.
Tabii ki tercüman bulur, izinleri alır, yukarıdaki hikayeyi iyice okuyup aşağıdaki linklerden alacağınız belgelerdeki şifreleri çözer ve şu efsanevi hazineyi bulursanız da size keyif dolu harcamalar dileriz.
-Not 1: Tam bir film konusu olabileceğini sizin de fark edebileceğiniz bu hikayenin 2010 yılında çekilmiş ödüllü bir kısa filmi de var. (Linki aşağıda.)
-Not 2: B2 şifresinin çözülüş şeklinden B1 ve B3’ün de çözülebileceğini düşünüyorsanız haklısınız. B2’yi Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’ni kullanarak çözmüşler. Şöyle ki şifrede 140 yazıyorsa Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’ni açıp 140’ıncı kelimenin ilk harfini kullanıyorsunuz. Bu sayede bir seri rakamdan oluşan şifredeki tüm rakamları bu belgeden harfe çevirip okumanız mümkün. Fakat B1 ve B3’ü de Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi ile çözmeye çalışanlar başaramıyor ve “demek ki başka bir belge veya kitap kullanmak lazım” diye düşünülüyor. Mesela İncil deneniyor; Anayasa deneniyor; Magna Carta deneniyor ama işe yaramıyor. Muhtemelen Thomas Beale bir şifreyi çözen diğerini de çözemesin diye başka bir kitap kullandı, ama belki de bambaşka bir şifreleme metodu var. Yani şifreler hala çözülmeyi bekliyor.
Keyif dolu araştırmalar dileriz.
Kaynaklar:
http://en.wikipedia.org/wiki/Beale_ciphers
https://archive.org/details/TheBealePapers
www.bealetreasurestory.com
www.ciphermysteries.com/beale-papers
www.bealetreasure.net
www.imdb.com/title/tt1669827
www.vimeo.com/19115071
