2010 yılında sıradışı bir internet sitesi olan Avantajix’i kurduğumuzdan beri, diğer tüm sıradışı insanlar bizim ilgi alanımızda. Kendileriyle karşılaştığımızda onları önce takdir ile izlemekten, daha sonra da başkalarına tavsiye etmekten kendimizi alamıyoruz. Bu yazımızda sizlere “Yeşil Mercimek Üzerine Gubari Hat” sanatını icra eden aykırı sanatçı Necati Korkmaz’dan bahsedeceğiz.
GENİŞ DÜŞÜNÜN: MERCİMEK’TEN SADECE ÇORBA YAPILMAZ
Bu hafta Beyoğlu’nda bir fuarda karşılaştık Necati Korkmaz ile. Kendisinin yeşil mercimek üzerine mikro resimler yapıyor olduğunu öğrenince, daha sonra da yaptığı eserleri inceleyip bunun gerçekten bir sanat olduğunu fark edince ilgimizi biraz daha fazla yoğunlaştırdık bu aykırı sanatçı üzerine. Tabii ki kendisini ilk keşfeden kişiler biz değiliz; gözden kaçmış olabileceğini tahmin ettiğimiz bir TRT belgeseli, kendisinden bakın şöyle bahsetmiş:
Gubari: toz anlamına gelen bir kelime. Necati Bey de hat sanatının en küçüğü olan Gubari Hat dalının günümüz Türkiye’sindeki tek temsilcisi. Yazılarını mikroskop ile yazdığını söyleyen sanatçı, bildiğimiz 5 milimetre çapındaki yeşil mercimekle yetinmemiş ve Yozgat mercimeğinin hem daha iri (6 milimetre) hem de daha pürüzsüz bir yüzeyi olmasından dolayı tercih ederek sanatına tuval olarak kullanmaya başlamış. Bu minik tuvalleri boyamak üzere kullandığı fırçalarını özel olarak tilki bıyığının tek bir telinden veya afrika kirpisinin tek bir dikeninden kendisi imal ediyor. Cımbızla tutarak üzerine bir tek kıl ile ayetler sığdırdığı mercimekler, görenleri hayrete düşürüyor.
MERCİMEĞİN SİMGESEL ANLAMI
Necati Korkmaz “mercimek” gibi çok kişinin sıradan görebileceği bir objeye sanatsal bir dokunuş ile değer katmaya başlamadan önce bu objeye felsefi bir anlam yüklüyor. Sufilik inancında hücrelerine çekilen dervişlerin 40 gün boyunca sadece bir kaç adet mercimek yuttuklarını ve bunun verdiği güçle tasavvuf inançlarını güçlendirdiklerini belirten sanatçı mercimeğin simgesel bir anlam taşıdığına inanıyor.
Mercimeğin üzerine rapido mürekkebi ile is mürekkeplerinin karışımından kendi üretimi özel bir boya kullanan sanatçı, boyayı güzel tutması ve dağıtmaması nedeniyle tırnağını da palet olarak kullanıyor. Her bir eserin hayata geçmesi, mercimeğin üzerinde barındırdığı detay kadar zaman alıyor; bir hafta veya bir ay süren her bir eserin üretimi sırasında sürekli çalışmak da fizik olarak imkansız. Çünkü bu kadar küçük bir obje üzerine resim yapmak, hem nefesini tutmak ve elini titretmemek gibi vücudun çok titiz bir kontrolünü gerektiriyor; hem de gözleri çok yoruyor. Bu nedenle her bir seans yaklaşık 1 saat sürüyor ve seans aralarında mutlaka dinlenme molaları vermek gerekiyor. Sanatçı sessiz ve titreşimsiz bir ortam gereğinden dolayı atölyesini özel olarak süngerlerle izole etmiş olmasına rağmen, yine de bir kademe daha sessiz bir zaman dilimi olduğundan geceleri çalışmayı tercih ediyor.
ESKİ KÖYE YENİ ADET ÇIKARMAK
Necati Korkmaz ilk kez bu işe başlama arzusu duyduğunda konuyla ilgili yazılı kaynaklar aramış ama bulamamış. Sözlü bir gelenekle ağızdan ağıza geçen bu sanatın sırları araya giren savaşlar göçler afetler ve felaketlerle mutlaka kesintiye uğramış ve zaman tüm izleri silmiş. Bu nedenle kaybolan bir sanatı tekrar canlandırmak, her şeyi en baştan kendisi el yordamıyla bulmak, tüm püf noktalarını deneye yanıla bir araya getirmek ve tabir-i caizse “eski köye yeni adet” çıkarmak için canla başla çalışmış. Bugün geldiği noktaya bakıldığında da başarılı olmuş. 20 yılını almış ama azimle çalışmış ve sonunda sanatını istediği seviyeye getirmeyi başarmış. Ortaya koyduğu eserler onu sadece “Kültür Bakanlığı Tarafından Onaylı, Türkiye’nin Tek Gubari Hat Sanatçısı” yapmamış, başarısının kalıcı kanıtları olarak zamana meydan okuyacak eserleri koleksiyonlarda, müze ve sergilerde yerlerini almaya başlamış.
Necati Korkmaz’a bu yazımız vasıtasıyla tekrar saygılarımızı ve takdirlerimizi sunuyor ve yolunun açık olmasını diliyoruz. Bu arada kendisine ulaşmak isteyenlerin de olabileceği düşüncesiyle -ve kendisinin izniyle- telefon numarasını yazımızın sonunda yayınlamak isteriz:
NECATİ KORKMAZ: +(535) 771 53 35