1927 yılının Aralık ayında Türkiye Cumhuriyeti ilk kağıt paralarını bastı. 1923 yılında kurulan genç Cumhuriyet o ana kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun banknotlarını kullanmaktaydı. Ne var ki ilk banknotlarımız Cumhuriyetin 4. yılı olmasına rağmen Arap harfleriyle basılmıştı, çünkü Harf Devrimi bundan 11 ay sonra, Kasım 1928 tarihinde yapılacaktı.
Tarih Vakfı’nın Cumhuriyetin 75. Yılı kutlamaları kapsamında gerçekleştirdiği “Cumhuriyet’in Anıları” adlı Sözlü Tarih Ve Belgesel Film Projesi’nden bir derleme olan “Paranın Önü ve Arkası” adlı 2 bölümden oluşan film ile geçmişe doğru nostaljik bir yolculuk yaptık. 1927 emisyonu ilk kağıt paralarımızda Anadolu’yu öne çıkaran kufi harfler, devrimci semboller, 1931 yılında Merkez Bankası’nın kurulması, yeni harfli ilk kağıt paralarımızın 1937 yılında tedavül etmesi, 40’lı yıllarda Atatürk yerine İnönü portresini taşıyan paralarımız, 50’lerde tekrar Atatürk portresine dönüş, 60’larda apartman satın alan efsanevi mor binlik, tırtıklı bir kuruş, delikli iki buçuk kuruş, enflasyon döneminde bol sıfırlı paralar, paranın gücü, ideolojinin banknotlara yansıması, plastik paralar… Hepsi aşağıdaki belgeselde:
Birinci Bölüm:
İkinci Bölüm:
Filmin Yönetmenleri: Asaf Köksal, Birsen Yılmazmaden, Zeynep Seçim; Genel Danışman: İlhan Tekeli; Danışmanlar: Serhan Ada, Esra Danacıoğlu, Arzu Öztürkmen; Yapımcı: Ilgın Su; Yapım Koordinatörü: Zerrin Tırtıl; Yönetmen Yardımcıları: Barış Çoküreten, Barış Kaya; Görüntü Yönetmeni: Fatih Aydoğdu; Müzik: Arif Erkin.
Teşekkürler Tarih Vakfı.
