Olay bir masal gibi başlıyor ama %100 gerçek:
İsmi açıklanmayan bir koleksiyoncu bitpazarında dolaşırken Van Gogh’unkilere benzeyen imzasız bir tabloyu 40 dolar verip satın aldı.
Koleksiyoncu bir süre bunun gerçek bir Van Gogh olduğunu kanıtlamaya çalıştı. Çalınabilecek tüm kapıları çaldı, görüşülebilecek tüm eksperlerle görüştü. Evinde davetler verip duvarına astığı tabloyu basınla ve sanat dünyasının ileri gelenleriyle paylaştı. Ama hiç kimse bu tabloya gerçek demedi.
Koleksiyoncu sonunda yerleşik düzene ve sanat camiasının koro halinde tabloyu reddedişine hak verip “eğer herkes böyle diyorsa yapacak bir şey yok; demek ki ben yanlış düşünmüşüm; tablo sahteymiş” diyerek 40 dolarlık imzasız tabloyu diğer ıvır zıvırla birlikte tavan arasına kaldırdı.
Aradan yıllar geçti.
2013 yılında Van Gogh müzesi eksperleri korkunç bir hata yaptıklarını anladılar. Daha önce sahte dedikleri bu tablo ile ilgili bilgiler Vincent Van Gogh’un kardeşi Theo’ya yazdığı ünlü mektuplarda veriliyordu: “Sunset at Montmajour” ya da Türkçe ismiyle “Montmajour’da Günbatımı”.
Uzmanlar hatalarını farkedip son bir çalışma daha yapmaya karar verdiler ve daha detaylı bir inceleme sonucunda tabloda kullanılan kobalt mavisinin Van Gogh’un pigmetleriyle birebir örtüştüğünü, fırça darbelerinin dönemin stiliyle aynı olduğunu, aynı zamanda tablonun üzerindeki “180” numarasının Theo’nun kişisel notlarında da yer aldığını gördüler. Van Gogh bu kez tablosunu beğenmemiş ve “Vincent” şeklindeki ünlü imzasının yerine bir numara koymuş ve “180” yazmıştı. Zaten kardeşine 5 Temmuz 1988’de yazdığı mektupta Van Gogh şöyle diyordu:
“…dün Montmajour’da gün batımını resmettim ama ortaya çıkan şey benim hayal ettiğim kalitenin çok altında.”
Sonuç: Eksperler bu tabloya “Evet, Van Gogh’undur” dedikleri anda sanat dünyasına bu haber bomba gibi düştü. Van Gogh’un kendisinin bile beğenmediği; hatta onun ölümünden sonra da yıllarca sahte diye itilip kakılan ve tavanarasına kaldırılan bu tablo; şu an 40.000.000 dolar değerinde… Yazıyla “Kırk Milyon Dolar”… Yani 40 Dolarlık tablonun fiyatı tam 1 milyon katına çıkmıştı.
Bit pazarına nur yağmış, yıllarca kimse fark etmemişti.
Kaynaklar:
Milliyet Gazetesi: http://www.milliyet.com.tr/van-gogh-ilk-defa-tam-boy-/gundem/detay/1761229/default.htm
Reuters Haber Ajansı: http://www.reuters.com/article/2013/09/09/entertainment-us-art-vangogh-idUSBRE9880H420130909
